Hodowla ślimaków - mity i fakty

Hodowla ślimaków - mity i fakty
autorem artykułu jest Jerzy Kapeliński

Hodowla ślimaków – mity i fakty

W Polsce zaczęto hodować ślimaki w latach 70-ych. Ślimaki przywędrował do nas z ówczesnej Czechosłowacji, tam właśnie powstały pierwsze pseudo hodowle bazujące na ludzkiej naiwności i chęci szybkiego wzbogacenia się nielicznej grupy ludzi. Zaczęło się w byłym woj. rzeszowskim i w szybkim tempie przeniosło się na teren całego kraju. Dlaczego tak się stało – odpowiedź jest prosta: my, Słowianie lubimy wszelkiego rodzaju nowości, trędy….dodać do tego chęć szybkich, reklamowanych zysków i odpowiedź jest oczywista.W Polsce hodujemy 3 gatunki ślimaków: Helix aspersa Maxima (u nas znany jako ślimak afrykański – Gros Gris) , Helix aspersa aspersa (Petit Gris) oraz (naszym zdaniem) najbardziej opłacalny w sensie ekonomicznym, lecz najtrudniejszy w hodowli Helix Pomatia (winniczek). W przypadku ślimaka Helix aspersa Maxima należy uporządkować wiele spraw związanych z nieprawidłowością technologii, zweryfikować bezpodstawne i niczym nieuzasadnione wysokie ceny stad podstawowych , skończyć z amatorską produkcją pasz dla ślimaków – ci nieuczciwi „hodowcy”, których celem było i jest uszczęśliwianie innych i proponowanie im zakupu tzw. „reproduktorów” po 3 – 5 zł za sztukę ślimaka, paszę amatorskiego wyrobu będą musieli dostosować się do reguł rynku, skończyć z żerowaniem na ludzkiej naiwności albo w krótkim czasie zostaną wyeliminowani i wyparci z rynku przez hodowców nowego pokolenia, do których (mamy taką nadzieję) będzie można zaliczyć i Państwa.
Należy pamiętać, że tak jak znana jest już technologia hodowli ślimaka afrykańskiego, tak hodowla naszych rodzimych winniczków to jeszcze wielka przygoda, wiele znaków zapytania, na które dopiero sami hodowcy znajdą odpowiedź a swoje spostrzeżenia, doświadczenie, obserwacje wcielą w życie.
Prowadzone przez kilka lat badania przez Przedsiębiorstwo Doradztwa Rolniczego :AQUA-AGRO PROJECT” na kilkuhektarowej kwaterze w warunkach tylko częściowo kontrolowanych przyniosły znakomite rezultaty – kontrolowano wyłącznie zniosy i wylęg do 1-go miesiąca życia. Później ślimaki wędrowały do kwater parkowych. Po 5 latach selekcji, dokarmiania osiągnięto wydajność:
- w 1 roku : 1,4 kg/m2
- w 2 roku: wydajność w granicach od 1,9 do 2,9 z m2 parku, w zależności od zagrody (przez pojęcie zagrody należy przyjąć ogrodzoną kwaterę o wymiarach 20 x 55 m.
Porównując te wyniki z największą w Europie hodowlą w Chieti (Włochy), gdzie panują lepsze warunki klimatyczne – wynik jest lepszy od przewidywanych założeń.
Dlaczego do dnia dzisiejszego nie wdrażano na dużą skalę hodowli winniczków ? - oto odpowiedź:
Winniczki były pozyskiwane ze środowiska naturalnego i dopiero od kilkunastu lat ta rabunkowa gospodarka (nie tylko w Polsce) przyczyniła się do znacznego zmniejszenia populacji. Zaowocowało to znacznym wzrostem cen na rynkach francuskich i niemieckich i wprowadziło pewną nerwowość wśród właścicieli renomowanych restauracji francuskich , którzy wbrew kilku wiekowej tradycji nie są w stanie zapewnić w jadłospisach wyszukanych potraw z winniczków. Jednym słowem, obecnie zapanował dogodny klimat na podejmowanie działań hodowlanych: z uwagi na brak na rynku i w przetwórstwie winniczka , tym samym wzrasta równocześnie popyt na ślimaka afrykańskiego.
O winniczkach wspomina się już w starożytności (ślimak ten żerował na plantacjach winorośli - stąd jego nazwa), a pierwsze hodowle powstawały w ogrodach przyklasztornych francuskich. W Polsce mnisi również zajmowali się hodowlą winniczków, traktując mięso ślimaków jako alternatywę w diecie wielkopostnej.
Zebrane ślimaki przechowywano w drewnianych skrzyniach, żywiono aromatycznymi ziołami, mąką z dodatkiem wina, a wszystko to w celu uzyskania jak najlepszych walorów smakowych.
Dokładną historię hodowli ślimaków, pełną wiedzę z zakresu hodowli można zdobyć na kursach prowadzonych przez naukowców z ZRJ w Giżycku i pracowników naukowych AAP. Kursy z zakresu hodowli ślimaków są rozszerzone o tematykę możliwości przetwórstwa ślimaków, tego uproszczonego, działającego na rynku lokalnym.
Należy pamiętać, że przeczytanie nawet najlepiej napisanego poradnika hodowcy, rozmowa ze sprzedającym pseudo „stada zarodowe” nie świadczy o uzyskaniu pełnej wiedzy z zakresu technologii hodowli. Ślimak to organizm żywy, kierujący się własnym cyklem biologicznym. Bez poznania tych funkcji , biologii, zasad rozrodu i karmienia (nie wspomnę o przepisach sanitarno-weterynaryjnych) każda próba będzie skazana na niepowodzenie. Autor artykułu od blisko 20 lat zajmuje się badaniem ślimaków pod kątem produkcji wielkotowarowej - obserwując poczynania większości hodowców , którym zależy jedynie na sprzedaży ślimaków do dalszej hodowli większość tych działań ocenia negatywnie. Mistrz ciętego języka Stańczyk stwierdził, że najwięcej w Polsce mamy lekarzy! – twierdzę, że najwięcej mamy hodowców i „technologów” hodowli ślimaków . Zadaję pytanie:
jak długo i dokąd doprowadzi nas ta beztroska w podejmowaniu hodowli, o której większość ma tylko mgliste, połowiczne pojęcie ?.
Na ślimakach można zarobić, i to wcale nieźle – nie dajmy się jednak omamić się ogłoszeniom w stylu „sprzedam ślimaki reproduktory, nauczę, zapewnię zbyt itd…itd…”
To droga donikąd!!!
Podejmując hodowlę ślimaków należy pamiętać o jednej z podstawowych zasad działania współczesnego, dobrze zorganizowanego rynku producenta i konsumenta, a mianowicie o konieczności zrzeszania się hodowców, producentów w grupy producenckie, których zadaniem będzie prowadzenie negocjacji cenowych, hurtowy (a zarazem tańszy) zakup sprzętu i wyposażenia gospodarstw hodowlanych, środków do produkcji (głównie pasz) dla wszystkich członków grupy, podejmowanie działań związanych z eksportem i promocją - obecnie, dzięki pomocy Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi powstają takie grupy i przyszli hodowcy mają możliwość przystąpienia do tej zwartej struktury hodowców ślimaków, działającej w ramach określonego statutu. Również ważną informacją jest fakt możliwości uzyskania środków pomocowych (kredyty, dotacje) w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, jak również skorzystania z dotacji w ramach funduszy strukturalnych.

Wstępne informacje:
- hodowla ślimaków

W Polsce, na dzień dzisiejszy podjęte działania hodowlane obejmują 3- gatunki ślimaków:
- ślimak afrykański (Helix aspersa Maxima)
- winniczek (Helix Pomatia)
- Petit Gris (Helix aspersa aspersa)
Obiekty do hodowli ślimaków:
Do hodowli ślimaków hodowca musi dysponować obiektem murowanym o powierzchni od 25m2 (wielkość pomieszczenia w zależności od planowanej wielkości hodowli - pomieszczenie to służy do reprodukcji ślimaków, odchowu młodzieży w pierwszym etapie rozwoju. Obiekt musi być wyposażony w bieżącą wodę, elektryczność, kanalizację, ogrzewanie, wentylację
Parki hodowlane:
Parki tzw. zewnętrzne to pomieszczenia dla ślimaków, w których odbywa się ich wzrost w warunkach pozwalających na ochronę przed drapieżnikami (ziemnymi lub powietrznymi) oraz zapobiegającymi ucieczce i rozproszeniu się ślimaków.
Parki dzielą się na 2 grupy: parki duże na wolnym powietrzu o powierzchni od 50 do l00m2, które mogą być grupowane w większe powierzchnie hodowlane (1000, 2000m2, a nawet więcej) oraz na parki mniejsze często zakładane w tunelach foliowych.
Stosowane są również parki okrywane siatką z tworzyw sztucznych o drobnym splocie tzw. moskitierą.
Gleba:
Najlepsza jest gleba zdrowa, lekko wapienna. Jeżeli naturalne środowisko, w którym planujemy założenie parków hodowlanych jest zbyt piaszczyste i kwaśne należy wzbogacić je w próchnicę oraz użyźnić wapniem naturalnym (uwaga na nawozy wapienne zawierające składniki zabójcze dla ślimaków). Jeżeli gleba jest mulista i gliniasta należy ją wzbogacić o piach rzeczny i wapń.
Woda
jako czynnik decydujący o hodowli:
Jakość wody jest czynnikiem decydującym w hodowli, szczególnie w okresie reprodukcji w pomieszczeniach. Najlepsza jest woda z własnych ujęć (studni). W przypadku wykorzystania do hodowli wody z wodociągów należy zainstalować filtry wytrącające chlor, który jest szkodliwy szczególnie dla małych ślimaków.
Wielkość produkcji:
W warunkach polskich przyjmuje się wielkość rzędu 2 – 3, 2 kg z l m2 parku
Pokarm ślimaków:
Odpowiednio zbilansowane pasze oraz pokarm naturalny: zioła, warzywa, owoce, rośliny uprawne.
Materiał obsadowy:
W drodze zakupu z istniejących, dobrze prowadzonych i nadzorowanych przez służby weterynaryjne gospodarstw. W przypadku Helix Pomatia pozyskiwanie ze środowiska naturalnego przy jednoczesnym przestrzeganiu obowiązujących przepisów prawnych . Jedną z form jest zakup małych ślimaczków – wymaga to jednak opanowania znajomości biologii i technologii. Ceny (średnie) za 1 kg. ślimaków
Helix Aspersa (afrykański) - do 2,5 Euro/1kg. Helix Pomatia (winniczek) – od 3,0 – 8,00 Euro/1kg.
Należy pamiętać, że ceny kształtuje rynek – w przypadku winniczka możliwy do osiągnięcia górny pułap cenowy to nawet 10 – 12 Euro/1 kg. Zależy to jednak od wielkości dużych, gwarantowanych dostaw (kontraktów handlowych). Nie ma możliwości negocjowania dobrych cen w przypadku indywidualnych negocjacji małego lub średniego hodowcy – tylko działanie w Grupach Producenckich jest świadectwem rzetelności i gwarancją dla odbiorcy , że kontrakt zostanie zrealizowany.

Autor: Jerzy Kapeliński
Przedsiębiorstwo Doradztwa Rolniczego
„AQUA-AGRO PROJECT”
http://www.aquaagroproject.pl

--
Jerzy Kapeliński
aqua-agro project

Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl

Zobacz takze:
Właściwy czas, właściwe miejsce...część I
King on the castle
Jak dbać o blat kuchenny
Kwalifikacje zawodowe.
Jak zdziałać cuda językiem?